INFORMACJE DLA RODZICÓW
„Jak pomóc dziecku wybrać zawód i szkołę ponadpodstawową”
Według badań prowadzonych przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej największy wpływ na decyzje uczniów dotyczące wyboru szkoły ponadpodstawowej i zawodu mają rodzice. Istotną rolę odgrywają też nauczyciele, koledzy, jak również wiedza czerpana z Internetu.
Dużą rolę odgrywają również czynniki wewnętrzne, do których zaliczamy: zainteresowania, możliwości intelektualne, umiejętności, zdolności, talent,predyspozycje, wartości, postawy, przekonania, temperament, cechy charakteru, stan zdrowia.
Szanowni Państwo - jesteście pierwszymi doradcami swoich dzieci w różnych sprawach dnia codziennego, zatem spróbujcie wesprzeć ich w wyborze zawodu i szkoły średniej.
Jak możecie to zrobić ?
1. Poznajcie swoje dziecko i pomóżcie mu odkryć jego możliwości.
Kluczem do podjęcia decyzji o wyborze zawodu i szkoły ponadpodstawowejjest poznanie samego siebie, tzn. co nas interesuje, jakie mamy talenty, umiejętności, cechy charakteru itd. Warto poświęcić czas na zebranie informacji o możliwościach dziecka poprzez obserwacje oraz rozmowy. Również ważne są możliwości intelektualne dziecka.
Warto odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących szkolnych osiągnięć :
- Jak dziecko radzi sobie z nauką ?
- Jakie ma oceny ?
- Jakie ma zasoby wiedzy i umiejętności ?
Na powyższe pytania należy poszukiwać odpowiedzi razem z dzieckiem. Warto również porozmawiać z wychowawcą oraz nauczycielami.
2. Stan zdrowia pozwala na wykonywanie danego zawodu.
Jeśli dziecko jest pod opieką specjalistycznej poradni, należy zapytać lekarza, czy nie ma przeciwwskazań do wykonywania wybranego przez dziecko zawodu. Nie należy wybierać zawodu, do wykonywania którego uczeń ma przeciwwskazania zdrowotne.
W informatorach o zawodach szkolnictwa branżowego przy każdym zawodzie podane są m. in. Informacje o kompetencjach społecznych ważnych w danym zawodzie. Można od tego zacząć rozmowę o tym, czy dany zawód jest odpowiedni dla Twojego dziecka.
3. Co warto wiedzieć o zawodach?
Poszukiwanie informacji o zawodach jest bardzo ważnym krokiem w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych.
Na co należy zwrócić uwagę ?:
- jakie czynności zawodowe wykonuje osoba w danym zawodzie,
- jakie są wymagania wobec osób zainteresowanych określonym zawodem,
- w jakich warunkach wykonuje się pracę w danym zawodzie,
- jakie są przeciwwskazania do pracy w danym zawodzie ( np. stan zdrowia ),
- jakie trzeba mieć wykształcenie, by zdobyć kwalifikacje zawodowe,
- jakie są możliwości doskonalenia zawodowego, poszerzania zakresu kompetencji w zawodzie,
- jakie są szanse znalezienia pracy.
Sposoby zbierania informacji o zawodach :
- korzystanie z informatorów i przewodnikach po zawodach ( informatory są dostępne w szkole u doradcy zawodowego, w PPP, urzędach pracy ),
- odwiedzanie stron internetowych, np. https://www.nabor.pcss.pl/krosno, www.koweziu.edu.pl, www.psz.praca.gov.pl , http://www.ore.edu.pl/, https://mapakarier.org/
- uczestnictwo w targach edukacyjnych, dniach otwartych szkół ponadpodstawowych, warsztatach organizowanych przez te szkoły, spotkaniach z przedstawicielami danych zawodów,
- rozmowy ze rodziną, znajomymi o zawodach, które wykonują,
- rozmowy z wychowawcą, pedagogiem, doradcą zawodowym,
- wywiadówki szkoleniowo - informacyjne
TYPY SZKÓŁ PONADPODSTWOWYCH
- Nauka trwa 4 lata.
- W pierwszej klasie liceum uczniowie uczą się wszystkich przedmiotów na poziomie podstawowym, kontynuując naukę rozpoczętą w szkole podstawowej.
- W drugiej, trzeciej i czwartej klasie liceum wszyscy uczniowie uczą się obowiązkowo języka polskiego, matematyki i dwóch języków obcych. Obowiązkowe są też zajęcia z wychowania fizycznego.
- W LO uczeń musi wybrać od 2 do 4 spośród proponowanych przez szkołę przedmiotów, ujętych w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym.
Absolwenci LO po ukończeniu klasy programowo najwyższej uzyskują wykształcenie średnie. Po zdaniu egzaminu maturalnego uzyskują prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe. Pamiętać należy, że po liceum ogólnokształcącym uczeń nie posiada kwalifikacji do wykonywania konkretnego zawodu, by go zdobyć konieczne jest podjęcie dalszej nauki na studiach wyższych, w szkole policealnej lub w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych.
- Nauka trwa 5 lat.
- Uczeń wybiera zawód z oferty szkoły.
- Kształcenie ogólne jest realizowane w takim samym zakresie jak w LO.
- Uczeń ma obowiązek wybrać 2 spośród proponowanych przez szkołę przedmiotów ujętych w podstawie programowej na poziomie rozszerzonym, związanych z kształceniem w określonym zawodzie.
- Jednym z tych przedmiotów musi być : matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia.
- W trakcie nauki uczeń odbywa praktyki zawodowe.
- W trakcie nauki uczeń zdaje egzaminy zawodowe: jeden, dwa lub trzy – w zależności od liczby kwalifikacji. Po każdym zdanym egzaminie uczeń otrzymuje świadectwo kwalifikacyjne. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe otrzyma dopiero po ukończeniu szkoły i zdaniu wszystkich egzaminów kwalifikacyjnych określonych w danym zawodzie.
Ten typ szkoły jest dobry dla tych, którzy chcą zdobyć zawód i szukać pracy, lub mając konkretny zawód myśleć o studiach (oczywiście po zdanej maturze).
Absolwent technikum może również zdobywać dodatkowe kwalifikacje zawodowe w szkole policealnej czy poprzez udział w kwalifikacyjnych kursach zawodowych.Możliwości dalszego rozwoju po ukończeniu technikum jest kilka. Ich wybór zależy od absolwenta, od jego potrzeb i możliwości.
- Nauka trwa 3 lata.
Uczniowie branżowej szkoły I stopnia będą przystępowali do jednego egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (obecnie uczniowie zasadniczych szkół zawodowych zdają od 1 do 3 egzaminów – w zależności od liczby kwalifikacji wyodrębnionych w nauczanym zawodzie). Ukończenie branżowej szkoły I stopnia (po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w danym zawodzie) umożliwi uzyskanie wykształcenia zasadniczego zawodowego i otrzymanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.
Absolwenci szkoły branżowej I stopnia mogą kontynuować naukę w szkole branżowej II stopnia. Kształcenie w branżowej szkole II stopnia będzie odbywało się w zawodach wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, dla których przewidziano kształcenie w tym typie szkoły – będą to zawody kształcone na poziomie technika, które posiadają kwalifikację wspólną z zawodem nauczanym w branżowej szkole I stopnia. Kontynuacja nauki umożliwia nabycie umiejętności z drugie kwalifikacji, uzyskanie wykształcenia średniego branżowego i po zdaniu egzaminu z kwalifikacji uzyskanie dyplomu technika. Uczęszczając do szkoły branżowej II stopnia uczeń zdobywa wiedzę umożliwiającą mu zdawanie egzaminu maturalnego. Po jego zdaniu może rozpocząć naukę na studiach wyższych.
Absolwenci branżowych szkół I stopnia mogą podjąć pracę i jako osoby dorosłe uzupełniać wykształcenie ogólne w liceach ogólnokształcących dla dorosłych lub uzupełniać wykształcenie zawodowe na kwalifikacyjnych kursach zawodowych.
Oznacza to, że nie można w szkole branżowej II stopnia uczyć się w zawodzie, który nie ma kwalifikacji wspólnej. Absolwent szkoły kształcącej np. w zawodzie mechanik-monter maszyn i urządzeń (kwalifikacja „Montaż i obsługa maszyn i urządzeń”) może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik mechanik po potwierdzeniu kwalifikacji „Organizacja i nadzorowanie procesów produkcji maszyn i urządzeń” oraz uzyskaniu wykształcenia średniego lub średniego branżowego. Nie może natomiast zostać przyjęty do szkoły branżowej II stopnia kształcącej w zawodzie np. technik usług fryzjerskich, technik handlowiec czy technik technologii żywności.
SZKOŁY PONADPODSTAWOWE w regionie